پریدرم
در مقالات پیشین در رابطه با سیستم بافت پوستی پوشش محافظ بیرونی گیاه مطالبی ارایه شد. دانستیم سیستم بافت پوستی، پوشش محافظ بیرونی گیاه را تشکیل می دهد و در پیکر اولیه ی گیاه به عنوان اپیدرم و در رشد ثانویه به عنوان پریدرم شناخته شده است.
به دلیل رشد پسین، ساقه ها و ریشه ها در نتیجه ی فعالیت کامبیوم به تدریج قطور تر می شوند و بافت های پسین تشکیل شده به آبکش، سلول های پوستی و اپیدرمی، فشار بیشتری اعمال می کنند.
با فزایش فشار لایه ها ی سطحی ساقه و ریشه گسیخته می شوند و سلول های زده در مجاورت اتمسفر بیرونی قرار می گیرند. در این زمان، اپیدرم با گروهی از بافت های پسین جایگزنی می شود که در عمل محافظت کننده هستند. واژه ی پریدرم (Periderm) برای این سلول های تخصصی با منشأ پسین استفاده می شود.
پریدرم، با فعالیت کامبیوم چوب پنبه یا فلوژن تشکیل می شود. پریدرم شامل فلوژن یا کامبیوم چوب پنبه، فلم (Phellem) یا چوب پنبه و فلودرم (Phelloderm) یا پوست پسین می باشد.
فلوژن:
به صورت یک لایه ی واحد از سلول های بنیادی در زیر اپیدرم، یا در ناحیه ی پوست منشأ می گیرد و گاهی حتی مجاور به آبکش تشکیل می شود.
فلوژن از سلول های باریک با دیواره ی نازک ساخته شده است که به طور شعاعی کشیده شده و متراکمند.
این سلول ها به طور مماسی تقسیم شده و بافت چوب پنبه را به سمت خارج و بافت فلودرم را به سمت درون تولید می کنند. سلول های پوست پسین دارای فضای بین سلولی هستند.
این سلول ها در ذخیره ی مواد غذایی عمل می کنند و گاهی با داشتن کلروپلاست عمل فتوسنتز را انجام می دهند. فلم به طرف بیرون فلوژن تشکیل می شود. سلول ها مرده اند و به طور متراکم در ردیف های شعاعی بدون فضای بین سلولی مرتب شده اند. این سلول ها در برش عرضی مستطیل شکل هستند.
به دلیل رشد پسین مداوم و تشکیل چوب پنبه در خارج ساقه، به دلیل نفوذ ناپذیر بودن چوب پنبه به آب و گازها، تبادل گازها، تبادل گازها بین سلول های زنده ی درونی و اتمسفر بیرونی دشوار می شود و این تبادل توسط عدسک ها (Lenticels)، صورت می پذیرد.
عدسک ها
منافذ عدسی شکلی هستند که بر روی سطح ساقه تشکیل می شوند و در تبادل گازها نقش دارند.
عدسک ها معمولا در زیر روزنه ها تشکیل می شوند.
در محل عدسک، سلول ها دارای دیواره ی نازکی هستند، و به طور سستی با فضا های میان سلولی واضح و بزرگ قرار دارند.